Middeleeuws bos in Drenthe: het Norgerholt

Het is geen oerbos, maar gaat wel langer terug in de tijd dan je overgrootouders. Het Norgerholt in Norg is terecht aangewezen als Natura 2000 gebied. Groot is het niet, met slechts 25 hectare, en het toch al kleine postzegeltje bos is ook nog eens doorklieft door de hoofdweg tussen Norg en Westervelde, plus de N373 waardoor het meest Oostelijke strookje bos wel erg rigoureus is afgesneden. Toch is het net genoeg om je even terug te wanen in de middeleeuwen. Het Norgerholt is inderdaad een postzegeltje, maar wel een heel bijzonder, monumentaal postzegeltje.

Lees verder “Middeleeuws bos in Drenthe: het Norgerholt”

Bosandoorn (Stachys sylvatica)

De westelijke border bij de Schuilplaats ligt beschut in de schaduw van een wilde appelboom en een paardenkastanje. In het voorjaar is deze border bezaaid met bloeiende stinsenplanten. In de zomer bloeit dit stukje stinsentuin wat minder uitbundig. Wel bloeit hier al, zo lang als ik me kan herinneren, elke zomer: de bosandoorn (Stachys sylvatica).

Lees verder “Bosandoorn (Stachys sylvatica)”

Prikneus

Ik geen idee waar de Nederlandse naam voor Silene coronaria vandaan komt: “prikneus”. Er is namelijk weinig prikkerigs aan S. coronaria. De diepdonkerroze bloemen zijn fluweelzacht. De steel en bladeren zijn zachtfluweel behaard. Misschien prikken de pollen als ik ze hard genoeg opsnuif? Als iemand het weet, dan leer ik graag wat over de etymologie van “prikneus”.

Lees verder “Prikneus”

Oranje havikskruid / devil’s paintbrush

Devil’s paintbrush – één van de Engelse volksnamen voor Pilosella aurantiaca – klinkt als een theatralere entree dan “oranje havikskruid”. P. aurantiaca is in Nederland trouwens niet inheems. In delen van Amerika, Canada en Australië wordt P. aurantiaca zelfs bestreden als een invasieve exoot – een “State Prohibited Weed” die de inheemse biodiversiteit bedreigt. Devil’s paintbrush indeed?

Lees verder “Oranje havikskruid / devil’s paintbrush”

Tuinjudaspenning (Lunaria annua)

Lunaria annua zaaddozen.
L. annua. Door Rasbak, CC BY-SA 3.0, Koppeling

Net als de narcis, heeft de naam “judaspenning” een wat macabere ontstaansgeschiedenis: toen Judas zich verhing, liet hij zijn 30 “penningen” – zijn beloning voor het verraden van Jezus – vallen onder de galg waaraan hij zichzelf verhing. Uit die 30 penningen zou judaspenning zijn ontsproten. En inderdaad, de ronde zaaddozen van de tuinjudaspenning doen denken aan muntstukken – vooral de gedroogde, zilverkleurige tussenschotten.

Lees verder “Tuinjudaspenning (Lunaria annua)”

Taraxacum officinale: officiëel is het een paardenbloem

De laatste zondag van april – dit jaar (2023) valt die zondag op 30 april – is de Internationale Dag van de Paardenbloem (#InternationalDayoftheDandelion), voor het eerst uitgeroepen door Herbarium Frisicum en Taraxacum Nederland in 2020. Door al deze aandacht voor de nederige paardenbloem – zelfs RTL Nieuws had het er afgelopen vrijdag over – werd ik geconfronteerd met hoe weinig ik eigenlijk weet van deze bloem. Eigenlijk moet ik zeggen: ‘bloemen’, meervoud, want Taraxacum – het genus van de paardenbloem – omvat duizenden soorten; alleen al in Nederland worden er meer dan 1000 soorten onderscheiden. (Een flink deel hiervan zijn trouwens wel ‘subsoorten’ en ‘microsoorten’, die onderling enthousiast kruisen.)

Lees verder “Taraxacum officinale: officiëel is het een paardenbloem”

Gewone vogelmelk: ongewoon mooi

Ornithogalum umbellatum – gewone vogelmelk – is een zeer sierlijk bolgewas dat van mei tot en met juni haar ongewone schoonheid tentoonspreid in haar sprookjesachtige domein: de bostuin bij ons vakantiehuisje in Norg, die ze deelt met veel andere stinsenplanten en voorjaarsbloeiers (zoals de narcis waar ik het kortgeleden over had).

Lees verder “Gewone vogelmelk: ongewoon mooi”

Tijloos – een stinsenplant om verliefd op te worden

“Tijloos” is een archaïsche naam voor Narcissus pseudonarcissus, beter bekend als de wilde narcis. Narcissus was tevens de naam van de Griekse jongeman die verliefd werd op zijn eigen reflectie. In sommige versies van de mythe kwijnde hij ter plaatse weg, gegrepen door zijn spiegelbeeld in het water. In andere versies smolt hij weg van de passie of ontnam zichzelf van het leven omdat hij nooit zichzelf zou kunnen krijgen. Maar in alle mythes ontsproot er een narcis daar waar Narcissus het leven liet.

Lees verder “Tijloos – een stinsenplant om verliefd op te worden”

Wilde akelei

De wilde akelei (Aquilegia vulgaris) komt, aldus Wikipedia, voor “op vochtige, beschaduwde grassige plekken en op lichte plaatsen in een loofbos.” De Schuilplaats staat op een open plek in het bos, met de lichtomstandigheden in de sprookjesachtige natuurtuin variërend van dichte schaduw tot volle zon, en dankzij de (al dan niet met onze hulp) opgebouwde organische materie houdt de droge zandgrond op veel plaatsen toch genoeg vocht vast.

Lees verder “Wilde akelei”

Douglassparrenbos in Norg

Douglassparren worden in Europa niet zo hoog als in het Noord-Amerika waar ze vandaan komen. Tenminste: in Amerika hebben hebben ze nog een paar restjes oerbos over, waarin honderden jaren oude douglassparren staan, van lang voordat de kapgrage Europese cultuur het gevarieerde Noord-Amerikaanse natuur- en cultuurlandschap overspoelde. De oudste douglassparren in Nederland staan er pas 160 jaar, sinds Koning Willem III ze achter de Koninklijke Stallen bij Paleis Het Loo liet aanplanten. De hoogste hiervan mat in 2017 50,4 meter.

Lees verder “Douglassparrenbos in Norg”